Stappenplan afschaffen boa-examen een feit

De werkgever en de politiebonden zijn het eens geworden over een oplossingsrichting voor een grote ergernis bij veel politiemensen: de verplichting om elke vijf jaar het boa-examen te doen, een vakbekwaamheidstoets die niet of nauwelijks is toegesneden op hun politiewerk. Inmiddels is er een plan van aanpak gemaakt om dit examen zo snel mogelijk te vervangen door een politiespecifiek alternatief. In dit artikel praten we je daarover bij.

De snelste manier om als Nationale Politie van het boa-examen af te komen is het aanvragen van een ontheffing van deze bekwaamheidseis en de vijfjaarlijkse toetsing daarvan (hercertificering). Deze mogelijkheid wordt genoemd in de Beleidsregel Buitengewoon Opsporingsambtenaar en kan relatief snel worden benut, omdat daarvoor geen wet- en regelgeving aangepast hoeven te worden.

Eigen opleidingstraject
De optie om ontheffing van het BOA-examen aan te vragen is bedoeld voor organisaties die zelf kunnen voorzien in een erkend opleidingstraject in opsporingsbevoegdheden en beschikken over een eigen instrument voor (her)toetsing van de bekwaamheidseisen.

Kwaliteitssysteem vakbekwaamheid
Het uitgangspunt van het plan van aanpak is dat de Nationale Politie aan beide voorwaarden kan voldoen. Het is de bedoeling dat de Politieacademie wordt ingeschakeld om een nieuwe politiespecifieke boa-opleiding te verzorgen, inclusief de examinering. Voor de hertoetsing wordt aansluiting gezocht bij het Kwaliteitssysteem vakbekwaamheid van de politie. Dit KSV is al een aantal jaren in gebruik voor onder andere het waarborgen van de parate kennis van de basisbevoegdheden bij de executieve medewerkers.

Concreet gaat dit betekenen dat (ook) boa-collega’s jaarlijks een politiespecifieke kennistoets gaan maken in plaats van elke vijf jaar een niet-relevant algemeen boa-examen. Het streven is om de nieuwe hercertificering vanaf 1 januari 2024 in te voeren. De komende maanden zal blijken of dat ook echt haalbaar is, want er moeten nog wel flink wat stappen gezet worden.

1. Ontheffing algemene boa-opleiding
Er moet ontheffing worden aangevraagd van de huidige bekwaamheidseis (de boa-opleiding) en de verplichte vijfjaarlijkse hercertificering. Dat kan onder voorwaarden als een werkgever zelf over de juiste (voldoende) scholingsfaciliteiten en (her)toetsingsinstrumenten beschikt. Het korps is nu inzichtelijk aan het maken waar ons interne scholingstraject exact aan moet voldoen om deze ontheffingen te krijgen.

2. Ontwikkeling politiespecifieke boa-opleiding
De Politieacademie ontwikkelt een politiespecifieke boa-kwalificatie (opleiding en examinering) en een jaarlijkse kennistoets. In het beoogde opleidingstraject moeten de bevoegdheden van alle boa-collega’s zijn opgenomen. (Het gaat dus niet om vakgerichte modules). Bij de ontwikkeling wordt aansluiting gezocht bij de AOPV en de PSI. Om deze grote klus voor elkaar te krijgen heeft de Politieacademie extra geld en middelen nodig.

3. Jaarlijkse kennistoets
De politie dient de hercertificering te borgen binnen het Kwaliteitssysteem vakbekwaamheid van de politie (KSV), met inachtneming van eventuele voorschriften en aanwijzingen. Het resultaat moet het korps ter toetsing voorleggen aan het ministerie van Justitie en Veiligheid. Uitgangspunt is dat politie-boa’s jaarlijks getoetst worden op de parate kennis van hun basisbevoegdheden, net als executieve medewerkers. Op basis daarvan zou hun boa-certificering dan van kracht blijven en zijn boa-herexamens of iedere vijf jaar terugkerende boa-examens niet langer noodzakelijk.

Tijdlijn 2023
Naar schatting kan stap 1 voor de zomer worden afgerond. Voor stap 2 zal minstens tot het einde van het jaar nodig zijn. Voor het zetten van stap 3 moet voor de zomer voldoende voorwerk worden gedaan om daarna de besluitvorming over en implementatie van de kennistoets (inclusief overgangsbeleid) te kunnen uitwerken. Zoals gezegd is het streven de jaarlijks verplichte kennistoets voor de politie-boa per 1 januari 2024 in te voeren.

De totstandkoming van dit concrete stappenplan is goed nieuws, al roept het natuurlijk ook weer de nodige (vervolg)vragen op. De komende maanden zullen we proberen daar antwoord op te krijgen. Voorlopig kunnen we vaststellen dat het onderwerp in ieder geval voortvarend is opgepakt. De politiebonden blijven bovenop de gang van zaken zitten en jullie op de hoogte houden van de verdere ontwikkelingen.