Koopkrachtbehoud blijft cao-punt

Op 6 juli hebben de politiebonden aan de werkgever de uitkomsten overhandigd van hun peiling op koopkrachtgebied. Vijfduizend politiecollega’s maakten via die enquête duidelijk dat ze in aanvulling op de lopende cao een extra inflatiecorrectie van de overheid verwachten. Zestig procent is bereid daarvoor dit najaar al aan vakbondsacties mee te doen. De werkgever komt na de zomer met een reactie.

De huidige politie-cao loopt tot 1 juli 2024. Ze bevat vier beloningsafspraken die samen zorgen voor een structurele stijging van de politiesalarissen met gemiddeld 9,5 procent tussen 1 januari 2022 en 1 januari 2024.

• Een structurele loonsverhoging van € 100 vanaf januari 2022 plus een percentuele loonstijging van 2 procent vanaf de maand juli van dat jaar. Door deze combinatie van een bedrag en een percentage varieerde de loonsverhoging bij de politie van ruim 5 procent voor de collega’s in schaal 5 tot 3,5 procent voor de collega’s in schaal 9 en hoger.
• Een loonsverhoging van 3 procent vanaf januari 2023.
• Een loonsverhoging van 2 procent vanaf januari 2024.

Koopkrachtverlies
Inmiddels is duidelijk dat deze verbeteringen niet voldoende zijn om politiemensen te vrijwaren van koopkrachtverlies. De inflatie over 2022 was 10 procent; de gemiddelde inflatie over 2023 tot nu toe 5 à 6 procent. De inflatie blijft dus hoog, terwijl de cao nog loopt tot 1 juli volgend jaar.
Tussen donderdag 22 juni en donderdag 6 juli deden 4.993 politiemedewerkers mee aan een werkvloerpeiling van de gezamenlijke politiebonden. Onderwerp: wat is de beste beleidslijn van de politiebonden op koopkrachtgebied?
Effecten hoge inflatie
De openingsvraag was: hoe ervaar jij de effecten van de onverminderd hoge inflatie?

• 51 procent meldt: ik merk het wel in mijn uitgaven, maar het heeft (nog) geen zorgwekkende gevolgen.
• 45 procent meldt: ik houd maandelijks te weinig geld over om te sparen voor noodzakelijke uitgaven.
• 8 procent meldt: ik sta door de gestegen prijzen elke maand in het rood.

Standpunt werkgever extra koopkrachtmaatregel
De tweede vraag luidde als volgt. De bonden hebben bij de werkgever aangedrongen op extra maatregelen om het koopkrachtverlies van politiemensen in 2022 en 2023 te beperken. Die is pas bereid daarover te spreken tijdens de onderhandelingen over een nieuwe cao in het voorjaar van 2024. Wat is jouw oordeel over dit standpunt van de werkgever/de politiek?

Bijna tachtig procent heeft weinig tot bitter weinig waardering voor de opstelling van de werkgever. 33 procent noemt het afzien van een extra koopkrachtgebaar jammer en best moeilijk te accepteren. 46 procent gaat nog een stap verder en noemt die keuze onbegrijpelijk en heel moeilijk te accepteren.
Slechts drie procent van de respondenten vindt het standpunt van de werkgever begrijpelijk en acceptabel. 18 procent van de respondenten noemt het jammer maar kan ermee leven

Tabel 1. Oordeel standpunt werkgever/politiek extra koopkrachtmaatregel(en)

Actiebereidheid
De derde vraag luidde: ben jij bereid om mee te doen aan vakbondsacties om de werkgever/de politiek nog dit jaar te bewegen tot een extra investering in koopkrachtbehoud voor de politiemedewerkers?

• Een ruime meerderheid van de respondenten (58 procent) verklaart zich zonder meer bereid om nog dit jaar in actie te komen, mochten de bonden daartoe oproepen.
• Een grote groep van 29 procent houdt een slag om de arm en kiest voor Weet niet/geen mening. Mogelijk willen deze collega’s eerst meer weten over het soort acties.
• 13 procent is sowieso niet bereid nog dit jaar in actie te komen.

Oordeel ‘geduldige’ strategie politiebonden
De vierde vraag luidde: een alternatieve strategie voor de bonden is geduld hebben tot begin 2024 en dan bij de onderhandelingen over een nieuwe cao alsnog een flinke aanvullende inflatiecorrectie eisen. Wat zou jouw oordeel zijn als de bonden daarvoor zouden kiezen?

61 procent van de respondenten laat weten het begrijpelijk en acceptabel te vinden als de bonden deze keuze zouden maken. 18 procent zou dat jammer vinden maar kan ermee leven. Zo’n tachtig procent is dus bereid de werkgever de kans te geven het door zijn medewerkers geleden koopkrachtverlies op redelijk korte termijn alsnog overtuigend te herstellen, zonder geconfronteerd te worden met acties om het openbreken van de cao af te dwingen.
Twintig procent van de deelnemers zou het afwachten van het reguliere cao-traject betreuren.
12 procent noemt een dergelijke keuze jammer en best moeilijk te accepteren. 7 procent gaat nog een stap verder en noemt haar onbegrijpelijk en heel moeilijk te accepteren.
Tabel 2. Oordeel ‘geduldige’ strategie politiebonden

Zomerberaad
Op donderdag 6 juli kwam in Den Haag de Commissie voor Georganiseerd Overleg Politie (CGOP) weer bijeen – het hoogste orgaan voor arbeidsvoorwaardenoverleg tussen de werkgever en de politiebonden. In die vergadering hebben de bonden de uitkomsten van hun grootschalige opiniepeiling formeel aan de minister van Justitie en Veiligheid en aan de korpschef van de Nationale Politie overhandigd. Zij gaan zich nu beraden over hun inhoudelijke reactie op deze interessante signalen vanaf de werkvloer.
Hoop
De bonden hopen uiteraard dat de werkgever deze zomer alsnog besluit dat een extra koopkrachtmaatregel in het komende najaar toch een verstandige zet is. Dat ook hij gaat inzien hoe onwenselijk het zou zijn om de onderhandelingen over een nieuwe politie-cao in 2024 te laten overschaduwen door torenhoge verwachtingen op beloningsgebied bij de medewerkers. Verwachtingen die zonder tussentijds inkomensgebaar het komende jaar alleen maar zullen doorgroeien – hand in hand met de actiebereidheid.