Update uit Brussel

Equipe-lid Jesper van Putten heeft zijn tweede maand in Brussel erop zittten. Log in om het tweede verslag van Jesper te lezen. Hij vertelt onder andere over zijn kennismaking met de Commissioner Ylva Johansson, een Zweedse sociaaldemocraat.

Inmiddels zijn we een ruime maand verder, en er is weer een hele hoop gebeurd.

Inmiddels ben ik wat meer gewend en snap ik 90% van de tijd waar het over gaat tijdens de dagelijkse ochtendbriefing J. Het tempo waarop hier gewerkt wordt is onnavolgbaar. Ik zie collega’s doorwerken in de avonden, in het weekend en op vrije feestdagen. Een collega langer dan vijf minuten spreken is een hele uitdaging. Dit heeft te maken met de bizarre agenda van de Commissioner, Ylva Johansson. Ze holt van wekelijkse College-meeting (wekelijkse bijeenkomst van alle Eurocommissarissen), naar debatten in het Europarlement om vervolgens door te stappen het vliegtuig in om overal in Europa en erbuiten ontmoetingen te hebben met ministers of internationale organisaties (de afgelopen weken heeft ze bijvoorbeeld ontmoetingen gehad in Portugal, Turkije, Slovenië, Kroatië, Griekenland, Tunesië en Italië). Al die ontmoetingen moeten uiteraard worden voorbereid, evenals de inhoudelijke politieke dossiers. Wat ook meespeelt is dat dit het laatste jaar is waarin haar kabinet nog daadwerkelijk ‘grotere’ dossiers kan doorzetten, omdat het einde van de kabinetsperiode in zicht aan het komen is. En het zijn dan ook nogal wat dossiers:

Nieuwe Europese afspraken over migratie en asielbeleid, over Schengen (en het opheffen van de grenscontroles die sommige landen nu al weer een aantal jaar uitvoeren), onderdeel van die nieuwe Schengen afspraken zijn afspraken over Europese politiesamenwerking, het bewaken van onze Europese buitengrenzen door Frontex en de problemen daarmee (push-backs), de omgang met data en techniek bij organisaties als de politie in relatie tot privacy (telecomdata), nieuwe afspraken over samenwerking op kindermisbruik en mensenhandel. En dan heb je ook nog alle dossiers die niet primair bij dit kabinet liggen, maar waar we wel bemoeienis mee hebben. Zoals The Green Certificate (COVID-reispas) en de dagelijkse media waar wel, of niet, gereageerd moet worden. Denk aan de 8000 Marokkanen die deze week ongemoeid door de Marokkaanse grensbewaking de Spaanse enclave Ceuta wisten te bereiken, een poging van Marokko om politieke druk op de EU uit te oefenen. Het is hier zelden saai en dit is dus ook echt nog maar een kleine greep.

Ylva Johansson
Deze maand heb ik persoonlijk wat langer kennis mogen maken met de Commissioner. Ylva Johansson is een Zweedse sociaaldemocraat. Haar carrière in Zweden begon turbulent toen ze als dertigjarige minister verliefd werd op de minister van financiën. U raadt het al: zij moest opstappen (en niet hij J), maar inmiddels zijn ze wél 30 jaar getrouwd en is het met haar carrière helemaal goed gekomen. Samen hebben ze zes kinderen. Ze heeft een achtergrond als wiskundedocent en die tijd inspireert haar nog steeds in het werk wat ze doet. Namelijk hele ingewikkelde problemen terug te brengen tot de essentie en ook in staat zijn mensen hierin mee te nemen. Dit is een kunst op zich. Dit maakt dat ze vrij ingewikkelde dossiers zoals bijvoorbeeld migratie heel realistisch probeert te benaderen. Zo wil ze weer terug naar een ‘normaal en realistisch’ narratief op migratie als iets wat van alle tijden is (immers, het grootste deel van de migratie is en blijft gewoon legale migratie). En rondom een onderwerp als Artificial Intelligence spreekt ze over de noodzaak om “AI te demystificeren” om het zo ook niet enger te maken dan nodig. Het strijden tegen (seksueel) geweld tegen vrouwen en kinderen is een van haar persoonlijke speerpunten. Over het kabinet en het werken in Brussel gaf ze aan dat dit nogal een kunstmatige bubbel is en ze wil dan ook het liefst dat zij en haar kabinet daar zo vaak mogelijk uitstappen. Zoals ook de meeste leidinggevenden bij de politie misschien zullen beamen is dit dus blijkbaar een worsteling die dus op elk niveau speelt.

Een paar highlights van deze maand:

Akkoord rondom online kinderporno met Europees Parlement (EP)
Deze maand werd er een zwaar bevochten akkoord bereikt met het EP. In december verbood het parlement, tegen het advies van DG HOME & Migration in, surveillance-techniek die Microsoft en Google gebruiken om te speuren naar kinderporno op het internet. De techniek die deze bedrijven gebruiken was volgens het parlement een te grote schending van de privacy. In 18 weken tijd daalde hierdoor het aantal meldingen van kinderporno op het internet van 246.688 naar 104.497. Meer dan een halvering en dus 140.000 kinderporno meldingen die niet meer werden gedaan. Op basis van deze cijfers was het EP bereid het verbod op deze techniek voor drie jaar op te heffen, wat hopelijk voldoende tijd geeft om te komen tot een privacy-vriendelijk alternatief voor dit systeem. Dit succes is grotendeels tot stand gekomen door inzet van mensen uit het kabinet waar ik werk, en het leidde dan ook tot grote vreugde en emoties toen het akkoord werd bereikt.

Ylva Johansson on Twitter: “We have agreement with @Europarl_EN and @EUCouncil that allows internet companies temporary legal right to continue to detect, report, remove sexual abuse of children online. A positive day. Children’s online safety depend on this but also on finding long term solution. #CSAM https://t.co/uB3S6UXXw5” / Twitter

Wet aangenomen tegen verspreiding van Terrorist Content Online
Het EP is akkoord gegaan met een wetsvoorstel van de commissie om te zorgen dat online content van terroristen sneller offline wordt gehaald
Commissioner Johansson’s speech for the Plenary Debate on Preventing the Dissemination of Terrorist Content Online | European Commission (europa.eu)

Nieuwe regels voor ‘highly skilled migrant wokers’
Door nieuwe regels wordt het eenvoudiger voor migranten met aantoonbare skills die nodig zijn in de EU om een ‘blue-card’ aan te vragen. Een soort Europese verblijfsvergunning en vergelijkbaar met de Amerikaanse Green-Card.

EU Blue Card: new rules for highly skilled migrant workers (europa.eu)

Nieuwe regels en strategie voor de vrijwillige terugkeer van migranten
Uit onderzoek blijkt dat intensievere begeleiding in het helpen terugkeren van migranten op basis van vrijwilligheid effectiever is dan een systeem wat vooral op repressie is gericht. Ondanks dat dit laatste vermoedelijk nodig blijft voorziet deze strategie in budget voor omscholing of opleiding en begeleiding in het land van herkomst om weer te re-integreren in de samenleving aldaar. De hoop is dat hierdoor het percentage vrijwillige terugkeerders zal stijgen.

New EU strategy on voluntary return and reintegration (europa.eu)

Voorbereidende gesprekken met nieuwe EU-voorzitter Slovenië
Na wat over het algemeen wordt gezien als een vrij succesvol voorzitterschap van Portugal, wordt het stokje binnenkort overgedragen aan Slovenië. Naar dit voorzitterschap wordt met iets meer spanning uitgekeken. Dit heeft vooral te maken met de politieke draai die Slovenië enige tijd geleden maakte onder leiding van premier Janez Jansa, die op een Trumpiaanse wijze het land is gaan leiden. Op dit moment loopt hij de kans om afgezet te worden door het parlement, vanwege mismanagement rondom vaccins voor het coronavirus. De vraag is dus wat Slovenië als EU-voorzitter kan en wil gaan neerzetten onder deze omstandigheden.

Former Slovenian PM calls for impeachment of PM Janša – EURACTIV.com

Deja-Vu: toename van instroom van migranten en de roep om solidariteit
Met de zomer in aantocht begint ook het aantal migranten dat via zee Europa binnen probeert te komen toe te nemen. Italië en Griekenland doen, wederom, een beroep op de solidariteit van andere lidstaten om migranten over te nemen en de druk op hun land te verlichten. Het voelt enigszins als een deja-vu, want ook nu is de animo om de last van deze landen te verlichten niet bijster hoog. Tot dusver heeft alleen Ierland aangeboden een tiental migranten over te nemen. Belangrijk is ook om te beseffen dat veel migranten nog steeds elke dag omkomen in gammele bootjes op de open zee. Dit is en blijft een tragedie want het gaat over, vaak hele jonge, mensen. De Commissioner haalde dit gegeven ook aan in een recente speech in het Europees Parlement. Het is en blijft een ongeloofelijk ingewikkeld onderwerp waar we, links of rechtsom, een oplossing voor moeten gaan vinden met de hele Europese gemeenschap.

Commissioner Johansson’s speech at the European Parliament Plenary on recent deaths in the Mediterranean and search and rescue at sea | European Commission (europa.eu)

En natuurlijk vers van de pers: akkoord rondom EU Digital COVID Certificate
Na intense onderhandelingen tussen de Commissie, het EP en de Europese Raad (de vertegenwoordiging van lidstaten) is een akkoord bereikt over een Europees reispaspoort wat reizen door Europa makkelijker moet gaan maken. Dit digitale certificaat zal informatie bevatten over je vaccinatie en recente testen waardoor je tijdens het reizen door Europa niet steeds bij elk land apart aan de lokaal geldende voorwaarden hoeft te voldoen. Met hulp van dit digitale certificaat wordt het voor Europeanen weer gemakkelijk om “our European way of life” weer op te pakken.

EU Digital COVID Certificate: agreement reached (europa.eu)

Hartelijke groet uit Brussel

Jesper